Informatie voor therapeuten
Deze pagina is bedoeld voor therapeuten die Imaginaire Rescripting (ImRs) willen gaan gebruiken of die deze behandeling al gebruiken en hun kennis willen verdiepen. Je kunt hier lezen en zien hoe ImRs wordt toegepast en informatie vinden over de mogelijke werkingsmechanismen. Ook vind je tips over welke boeken, audiovisuele producties en wetenschappelijke publicaties je als therapeut verder kunnen helpen voor meer specifieke of verdiepende informatie over ImRs. Antwoorden op veelgestelde vragen worden geboden onder het kopje FAQ’s. Tenslotte vind je hier links naar aanbieders van geaccrediteerde trainingen en cursussen in ImRs. Veel leerplezier!
Bij welke problematiek kan ImRs gebruikt worden?
ImRs is een techniek waarbij (het verloop van) gevisualiseerde traumatische gebeurtenissen wordt herschreven. Door het levendig voorstellen van deze veranderde verloop van gebeurtenissen worden corrigerende emotionele ervaringen gegenereerd die kunnen leiden tot klachtvermindering. ImRs is een bewezen effectieve behandeling voor diverse psychische klachten. Zo is ImRs inmiddels een richtlijnbehandeling voor PTSS en een specifieke vorm van ImRs is een richtlijnbehandeling voor nachtmerriestoornis (Imagery Rehearsal Therapy; Krakow & Zadra, 2006, 2010). ImRs is een onderdeel van de protocollaire behandeling voor sociale angststoornis, en een belangrijk onderdeel van schematherapie voor persoonlijkheidsstoornissen. Tenslotte tonen drie meta-analyses (Morina et al, 2017; Kip et al, 2023; Kroener et al, 2023) aan dat ImRs een veelbelovende behandeling is voor verschillende andere stoornissen, zoals angst- en dwangstoornissen (Strachan et al, 2020).
Hoe werkt ImRs?
De kern van ImRs is het veranderen van gevisualiseerde betekenisvolle beelden en daarmee het creëren van corrigerende emotionele ervaringen die bijdragen aan het verminderen van psychologische klachten. De techniek kan een onderdeel zijn van een uitgebreide behandeling, zoals schematherapie voor persoonlijkheidsstoornissen, of het kan een opzichzelfstaande behandeling zijn voor specifieke klachten, zoals PTSS. Hoewel er nog veel onbekend is over de werkingsmechanismen van ImRs, is er enig bewijs dat het valideren van onvervulde emotionele basisbehoeften een centrale rol speelt in de effectiviteit van ImRs (Woelk, Landkroon, Raes, Engelhard, Hagenaars & Krans, ‘Working mechanisms of imagery rescripting: A systematic review and research agenda’ (ingediend voor publicatie)). De leidende vraag bij ImRs is dan ook ‘Wat heeft de client nodig in deze gebeurtenis?’. Dat kunnen 1 of meerdere basisbehoeften zijn, zoals de behoefte aan veiligheid, verbondenheid, zelfexpressie, autonomie, waardering, rechtvaardigheid of realistische grenzen.
Richt je in ImRs op de emotioneel meest beladen herinneringen
Een belangrijke richtlijn bij het uitvoeren van ImRs is om naar de meest emotioneel beladen herinneringen te gaan, de zg. de ‘hotspots’ (Dibbets et al, 2016). Wanneer er voldoende emotionele activatie is, grijpt de therapeut of de client in het beeld in volgens de emotionele behoefte die op dat moment in het beeld belangrijk is. Dit geeft een emotioneel corrigerende ervaring waarbij de relevante basisbehoeften worden gevalideerd. Deze corrigerende ervaring dient vervolgens geconsolideerd te worden door een goede nabespreking en bijvoorbeeld door huiswerk mee te geven. Een voorbeeld van dit huiswerk is het afluisteren van een audio-opname van de rescripting.
Ondersteunende materialen
Het leren toepassen van ImRs begint met een geaccrediteerde training en vervolgens veel doen in de praktijk, het liefst met regelmatige intervisie. Er zijn diverse hulpmiddelen die je kunnen helpen in dit leerproces: boeken waarin de techniek uitgebreid beschreven wordt, audiovisuele producties die je voorbeelden tonen hoe de oefeningen te doen in de praktijk, en artikelen die je inzicht bieden in het onderzoek naar de effectiviteit en werkingsmechanismen van ImRs. Hieronder volgen enkele suggesties van de materialen die je kunnen helpen.
Boeken & Audiovisuele producties
Belangrijke wetenschappelijke publicaties
Theoretische en Klinische Artikelen
Reviews en Meta-analyses
Imaginaire Rescripting in de praktijk
Tijdens ImRs vraag je de client zich een gebeurtenis levendig voor te stellen die verband houdt met de klachten waar de therapie zich op richt. Op het moment dat de door de herinnering opgeroepen emoties het sterkst zijn verbeeldt je client zich dat iemand in het beeld stapt en het verloop van de gevisualiseerde gebeurtenissen verandert. In het begin van de therapie ben jij het als therapeut die de rescripting doet. In de loop van de therapie is het de client zelf die de beelden herschrijft. De therapeut (of client) die in het beeld stapt doet wat nodig is om de emotionele behoeften van de client in de gevisualiseerde gebeurtenis te valideren. Dat kan het bieden van veiligheid zijn, verbondenheid, ruimte voor zelfexpressie of autonomie, of onrecht corrigeren. In de laatste fase van de therapie kan een toekomstgerichte imaginatie gebruikt worden om de client voor te bereiden op het hanteren van toekomstige klachtsituaties. Voorbeelden van al deze toepassingen worden hieronder weergegeven.
Voorbeelden ImRs in de verschillende fasen van de behandeling
Diagnostische imaginatie
In de oefening worden vroege herinneringen geïdentificeerd die verband houden met de huidige klachten.
(karakter Anne gespeeld door actrice Margo van de Linde)
De therapeut rescript
In de beginfase van de behandeling stap de therapeut in het beeld.
(karakter Anne gespeeld door actrice Margo van de Linde)
De client rescript
In de midden- en eindfase van de behandeling doet de client de rescripting van de herinneringen die verband houden met de klachten. (karakter Anne gespeeld door actrice Margo van de Linde)
Voor een uitgebreide toelichting van deze oefeningen, raadpleeg de boeken en publicaties voor de klinische praktijk
FAQ Veelgestelde vragen
Opleidingsinstituten
Er zijn verschillende instellingen die opleidingen aanbieden op het gebied van imaginaire rescripting. Hieronder volgt een selectie van enkele van die instellingen waarvan ons bekend is dat zij geaccrediteerde trainingen ImRs aanbieden: